Garidello
Nigella nigellastrum
Ranunculaceae
Nom en français : Garidelle fausse nigelle.
Descripcioun :La garidello trachis dins quàuqui champ de cerealo d'auto Prouvènço, mena en agriculturo tradiciounalo. Es uno planto devengudo forço raro e toujour maleisado de vèire, que li flour soun mistoulino, li tijo, emai grando, primo, e en mai d'acò flouris en pleno calourasso en juliet. Lou miés es encaro de cerca li fru que soun mai facile de destria.
Usanço :Es uno planto empouisounanto coume lis àutri Nigella.
Port : Erbo
Taio : 20 à 100 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Nigella
Famiho : Ranunculaceae
Ordre : Ranunculales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 6 à 12 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado :
Vo
Remarco : Champ de cerealo
Liò : Champ
- Meissoun
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Asìo-Ouèst
e Estenomediterran-Nord-Ouèst
Ref. sc. : Nigella nigellastrum (L.) Willk., 1880
(= Garidella nigellastrum L., 1753 )
Coutello(-pudènto)
Iris foetidissima
Iridaceae
Noms en français : Iris fétide, Iris gigot.
Descripcioun :Aquesto coutello trachis en mato dins li relarg fres, souvènt proche d'aigo. Fai de flour pas trop grando en raport emé sa taio e la de si fueio (tambèn larjo fin qu'à 4 cm). Fai de poulìdi grano coulour d'arange que se vèson de tèms en ivèr, alor que la flourido èi pulèu courteto.
Usanço :La coutello-pudènto, coume tóuti li planto de sa famiho, èi di proun empouisounanto. Soun pulèu li bèsti que, de cop que i'a, s'empouisounon emé lou fen seca. Caup d'alcalouïde dangeirous que dounon de fouiro sanguinouso. De la touca pòu faire de dermatito.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 6 cm
Flourido : Printems
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 700 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Bos fres
- Ribiero
- Baragno
- Órle de bos
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Iris foetidissima L., 1753