Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Nigella nigellastrum & Iris foetidissima

fotò
fotò
Garidello

Nigella nigellastrum

Ranunculaceae

Nom en français : Garidelle fausse nigelle.

Descripcioun :
La garidello trachis dins quàuqui champ de cerealo d'auto Prouvènço, mena en agriculturo tradiciounalo. Es uno planto devengudo forço raro e toujour maleisado de vèire, que li flour soun mistoulino, li tijo, emai grando, primo, e en mai d'acò flouris en pleno calourasso en juliet. Lou miés es encaro de cerca li fru que soun mai facile de destria.

Usanço :
Es uno planto empouisounanto coume lis àutri Nigella.

Port : Erbo
Taio : 20 à 100 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Nigella
Famiho : Ranunculaceae


Ordre : Ranunculales

Coulour de la flour : Bluio
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 6 à 12 mm
Flourido : Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Vo
Remarco : Champ de cerealo

Liò : Champ - Meissoun
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Asìo-Ouèst e Estenomediterran-Nord-Ouèst
Ref. sc. : Nigella nigellastrum (L.) Willk., 1880 (= Garidella nigellastrum L., 1753 )

fotò
fotò
Coutello(-pudènto)

Iris foetidissima

Iridaceae

Noms en français : Iris fétide, Iris gigot.

Descripcioun :
Aquesto coutello trachis en mato dins li relarg fres, souvènt proche d'aigo. Fai de flour pas trop grando en raport emé sa taio e la de si fueio (tambèn larjo fin qu'à 4 cm). Fai de poulìdi grano coulour d'arange que se vèson de tèms en ivèr, alor que la flourido èi pulèu courteto.

Usanço :
La coutello-pudènto, coume tóuti li planto de sa famiho, èi di proun empouisounanto. Soun pulèu li bèsti que, de cop que i'a, s'empouisounon emé lou fen seca. Caup d'alcalouïde dangeirous que dounon de fouiro sanguinouso. De la touca pòu faire de dermatito.

Port : Grando erbo
Taio : 50 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae


Ordre : Aspargales

Coulour de la flour : Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 6 cm
Flourido : Printems - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 700 m
Aparado : Noun
Mai à juliet

Liò : Bos fres - Ribiero - Baragno - Órle de bos
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Iris foetidissima L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
C
CC
R
R
R
ges
ges
ges

Nigella nigellastrum & Iris foetidissima

ges
ges
RRR
ges
ges
ges
ges
ges

Coumpara Garidello emé uno autro planto

fotò

Coumpara Coutello(-pudènto) emé uno autro planto

fotò